"پردازش ابری" یا "پردازش انبوه" یک تکنولوژی جدید است که به تازگی از طرف شرکت های مختلفی از جمله مایکروسافت، گوگل، آمازون، آی بی ام و غیره عرضه شده است. در این سیستم به جای نصب چندین نرم‌افزار بر روی چندین کامپیوتر، تنها یک نرم‌افزار، یک بار اجرا و بارگذاری می‌شود و تمامی افراد از طریق یک سرویس آنلاین به آن دسترسی پیدا می‌کنند. به این پروسه "پردازش ابری" یا در اصطلاح انگلیسی Cloud Computing می‌گویند.

پردازش ابری (به انگلیسی: Cloud Computing ) به معنی توسعه و به‌کارگیری فناوری کامپیوتر بر مبنای اینترنت است. این عبارت شیوه‌هایی از محاسبات کامپیوتری در فضایی است که قابلیت‌ھای مرتبط با فناوری اطلاعات به عنوان سرویس یا خدمات برای کاربر عرضه می‌شود و به او هامکان می‌دھد به سرویس‌ھای مبتنی بر فناوری در اینترنت دسترسی داشت باشد، بدون آن‌که اطلاعات تخصصی در مورد این فناوری‌ھا داشته باشد و یا بخواھد کنترل زیرساخت‌ھای فناوری که از آنھا پشتیبانی می‌کند را در دست بگیرد. سرویس‌های پردازش ابری برنامه‌های کاربردی را به صورت برخط فراهم می‌کنند که قابل دسترسی با مرورگر وب هستند درحالی‌که نرم‌افزار و داده روی سرورها ذخیره شده‌اند.

برای تصور این موضوع شرکتی را در نظر بگیرید که برای تمام کارکنان خود کامپیوتری فراهم نموده و سیستم عاملهای مختلفی بر روی هر کدام از آنها نصب می باشد و تمام اطلاعات شرکت در هارددیسک آنها قرار دارد. کارکنان برای استفاده از هر نرم افزاری بایستی حتما آن نرم افزار را بر روی سیستم خود نصب نموده و سپس استفاده کنند مثلا برای ویرایش یک فایل تصویری حتما بایستی نرم افزار ویرایش تصویر مثلا Photoshop روی سیستم موجود باشد تا بتوان آن را تغییر داد. بعلاوه با ارتقاء نسخه سیستم عامل، نرم افزارها نیز ارتقاء می یابند بنابراین بایستی نرم افزارهای جدید نیز بر سیستم نصب گردند که در این صورت سخت افزار سیستم باید قابلیت نصب آن نرم افزار جدید را داشته باشد. اینها مشکلاتی بودند که تا قبل از ارائه مدل پردازش ابری وجود داشتند تا اینکه این فرایند به کاربران کمک کرد تا به جای نصب چندین نرم افزار بر روی چندین کامپیوتر، یک نرم افزار را یک بار اجرا و بارگذاری کنند تا تمام افراد بتوانند بصورت online از آن استفاده کنند.

البته به زودی پایانی برای این کابوس وجود خواهد داشت. شما به جای نصب چندین نرم‌افزار بر روی چندین کامپیوتر، تنها یک نرم‌افزار را یک بار اجرا و بارگذاری می‌کنید و تمامی افراد از طریق یک سرویس آنلاین به آن دسترسی پیدا می‌کنند. به این پروسه "پردازش ابری" یا در اصطلاح انگلیسی Cloud Computing می‌گویند.

در اصطلاح پردازش ابری، "واژه ابر" چندین کامپیوتر و سرور و واحدهای ذخیره می باشد و می تواند دارای هر نرم افزاری باشد و کامپیوتری دیگر وجود دارد که ابر ررا مدیریت کرده و ترافیک و تبادل اطلاعات را کنترل می کند. از طرفی در کامپیوترهایی که از ابر استفاده می کنند نرم افزارهای چند منظوره ای نیز اطلاعات را پردازش نموده و ارسال می نمایند.

ابر، تصویری است انتزاعی از شبکه‌ای عظیم؛ توده‌ای که حجم آن مشخص نیست، نمی‌دانیم از چه میزان  منابع پردازشی تشکیل شده. ابعاد زمانی و مکانی یکایک اجزای آن نیز دانسته نیست، نمی‌دانیم سخت‌افزار‌ها و نرم‌افزارها کجای این توده قرار دارند، اما آن‌چه را که  عرضه می‌کند، می‌شناسیم.

درست مثل برق! شما برای اینکه از وسایل و تجهیزات برقی در خانه یا محل کارتان استفاده کنید لازم نیست یک ژنراتور یا کارخانه برق در خانه‌تان داشته باشید، بلکه به ازای هزینه مشخصی برق را اجاره می‌کنید. حالا اگر مصارف برقی شما بیشتر و متفاوت‌‌تر باشند مثلاً‌ می‌روید و از خدمات برق صنعتی استفاده می‌کنید.

در محاسبات ابری هم شرکت‌ها و سازمان‌ها و افراد دیگر برای نرم‌افزار، سخت‌افزار یا شبکه پولی پرداخت نمی‌کنند، بلکه توان محاسباتی و سرویس‌های نرم‌افزاری مورد نیازشان را خریداری می‌کنند. این ایده در واقع صرفه‌جویی بزرگ و بهره‌وری زیادی در منابع IT  را به همراه خواهد داشت. بدین ترتیب کافی است وسیله شما (پی‌سی، موبایل، تلویزیون، حتی یخچال!) یک رابط نرم‌افزاری (مرورگر) برای استفاده از سرویس‌های آنلاین و یک دسترسی به اینترنت داشته باشد،‌ خواهید دید که قادر هستید به راحتی از توان محاسباتی برای انجام کارهای دیجیتالی خود بهره بگیرید.

در چنین شرایطی مساله دیگر این نیست که از راه دور لامپ‌های منزلتان را روشن و خاموش کنید، ساعت دیجیتال شما که با یک ارتباط بی‌سیم به شبکه متصل است می‌تواند خودش را با نرم‌افزار قرار ملاقات‌های شما روی سرور سیستم عامل وبی‌تان هماهنگ کند تا به خاطر خواب ماندن قرارتان را از دست ندهید.

پردازش ابری به شما اجازه می دهد به تمام برنامه های کاربردی و اسناد خود، از هر جایی از دنیا دسترسی پیدا کنید و شما را از گرفتاری های استفاده از کامپیوترهای دسک تاپ رهایی می بخشد و به شما کمک می کند با دیگران همکاری کنید. اما پردازش ابری  برای همه مناسب نیست و نقاط قوت و ضعف متعددی دارد . ما، دراین مقاله به کاربرانی که می توانند از مزایایی پردازش ابری  استفاده کنند و همچنین کاربرانی که نیازی به استفاده از این گرایش جدید ندارند، اشاره می کنیم. پردازش ابری ، یک تغییر بسیار عمده را در چگونگی ذخیره سازی اطلاعات و اجرای برنامه های کاربردی به وجود آورده است. به جای قرار گرفتن برنامه های کاربردی و داده ها بر روی یک کامپیوتر شخصی منفرد، همه چیز بر روی ابر یا Cloud که مجموعه ای متشکل از چندین کامپیوتر و سرور است که از طریق اینترنت به آن ها دسترسی می یابیم میزبانی می شود.

در پردازش ابری تنها وظیفه‌ای که بر عهده کامپیوتر‌های شخصی است، ارتباط برقرار کردن با ابر است که به سادگی اتصال به یک سرور اینترنت است و از آنجا به بعد تمام کار‌ها توسط ابر کامپیوتری پردازش می‌شوند. اگر از سرویس‌های ایمیل تحت وب استفاده می کنید، هر روز به درون یک ابر کامپیوتری قدم می‌گذارید! با استفاده از این سرویس‌ها، اطلاعات و پردازش‌های ایمیل بر روی کامپیوتر شما اجرا نمی‌شود و توسط یک ابر کامپیوتری کنترل و مدیریت می‌شود. مزیت دیگر پردازش ابری این است که کاربران محدود به استفاده در زمان و مکان خاص نیستند و در هر زمان می توانند به ابر وارد شده و به اطلاعاتشان دسترسی داشته و آنها را پردازش نمایند.

تعریف پردازش ابری مطابق با «موسسه ملی استاندارد و فناوری» آمریکا (NIST)

پردازش ابری هنوز مفهومی در حال رشد و پرورش است. تعریف، موارد کاربرد، فناوری‌های زیربنایی، مسایل و برتری‌های آن در بحث‌هایی داغ توسط بخش‌های خصوصی و عمومی بهبود داده خواهد شد. این تعریف‌ها، خاصیت‌ها و ویژگی‌ها به مرور زمان رشد و تغییر خواهد کرد.

صنعت پردازش ابری اکوسیستمی بزرگ از بسیاری مدل‌ها، ارایه‌دهندگان و بازار را ارایه می‌کند. این تعریف تلاش می‌کند که تمام رویکرهای ابری مختلف را در بر بگیرد.

پردازش ابری مدلی است برای داشتن دسترسی آسان و بنا‌به‌سفارشِ شبکه به مجموعه‌ای از منابع پردازشی پیکربندی‌پذیر (مثل: شبکه‌ها، سرورها، فضای ذخیره‌سازی، برنامه‌های کاربردی و سرویس‌ها) که بتوانند با کمترین کار ‌و زحمت یا نیاز به دخالت فراهم‌کننده سرویس به سرعت فراهم شده یا آزاد (رها) گردند.